Leewe Frind,

mie wea je daut dann doch nijch gaunz goodjenuag, wiels etj maunjchmol schriew auls wann etj Biswarm hab, enn doawaejen trock etj disse Jeschijcht nochmol em literarischen Senn tjleensinndoagsche Betjze aun.

Wiels wie enn Jrienthol enn uck enn Jnodefeld em Schaute, sootoosaje, vonne Tjleenjemeenda wohnde, widme etj disse Jeschijcht aule Tjleenjemeenda, enn uck dee, dee verhaea den rejchtjen tjleenjemeendschen Gloowe haude, dee oba nohhaea Holdelied, aulso Holdemanna worde!

Nobelpriese - von Jack Thiessen

Von dee gaunze Weltbeveltjerung send .25% Jude (aulso een Veadel von eenem Prozent) enn .12% (eenjefäa een Achtel von eenem Prozent) Mennoniete. Oba von dee Nobelpriesjewennasch enne gaunze Welt send 66.66% (aulso twee Dreddel Jude) enn wie Mennoniete, aul fiefhundat Joah auls Frädenstjoatj bekaunt, habe noch nijch eenmol den Frädenspries vonne Nobelsteftung jetjräje.

Omm dee Loag mol fuats rejchtijch too stalle enn too tjläre: Daut jeft dee Nobelpriese aul äwa hundat Joah, enn fief doavon woare opp dem Jebiet Medizin, Chemie, Physik, Mathematik, Literatua, enn fe eenen Frädensstefta, jiedet Joah aulso, vedeelt. Alfred Bernhard Nobel 1833-1896 een schwedischa Industriella, Mäzen enn dee Erfinja vom Dynamiet vedeend väl Jeld, enn steft disse Priese.

Auls hee Dynamiet entdatjcht, (Scheetpulwa gauf'et aul dusende Joahre, daut haude de Chineese entdatjcht, wann uck nijch väl jebruckt) enn uck fuats vestund, waut siene Entdatjung too bediede haud, schmeet hee sijch oppe Tjnees, enn dankt Gott, daut de Tjriej nu fe aule Tiede too Enj weare: "Tjeena woat disse Grausomtjeit brucke, dauts väl, väl too jefährlijch" säd hee!

"Weit jefehlt, lieber Bruder!" wudd Prädja Happna ahm jesajcht habe. "See tjanne de Tjriste noch nijch! Daut send besondasch hunjsche Dynamietbruckasch." De George Busche von disse Welt gauwe enn jäwe Happna rajcht, oba uck 96.5% vonne amerikaunsche Mennoniete, weens auls de latzta amerikaunscha Tjrijch aunfong.

Oba tridj noh dem Nobelpries enn woo'ret enn disse Sach mett de Menniste steiht. Eent weet etj: Wann'et een Nobelpries fe Sport gauf, dann haude de Mennoniete aul eenen jewonne, wiels feftijch Joah tridj auls de Pannaschjungess von de Prairie Rose (nohäa Landmark) Dutchmen, ooda uck Prairie Rosebuds Footbaul spälde (etj meen nijch mett dem jeweehnlijchen Footbaul sonda den mett "de onjeheia groote Plum, enne Medd rund, oba nijch delenjd" soo auls de Ooltkoloniea saje). De Lesasch froage, kratjcht soo auls etj enn miene Onschuldsjoahre fruag: "Joh, wertjlijch? Vetall mol meea, bitte."

Etj woa daut jearn vetalle, enn auls jeweehnlijch mie aune Woahrheit bie de Kaumhoah vom Kunta fausthoole. Jenuag: Disse Dutchmanna, ooda uck Rooseknoppes opp Plaudietsch, spälde soo goot, daut see dree Joah nohm Aunfong enne gaunze Prärie nijch een Spell veloare haude. Joh, enn wieda: see weare hunjsch enn wiels see soo hunjsch oba uck soo grulijch stoatjch weare, enn ruch noch doatoo, haud sijch daut boold rommjeräd, enn wann disse Dutchmanna dann entweda enn Wintjla opp Jantsied, ooda enn Swift Current, noch dolla opp Jantsied, ooda uck enn Red Deer, gaunz aum Raund vonne wastlijche Sied von Jantsied spälde, dann buhde de Mensche doa seea boold den Tjoatjhoff emm Derjchschnett omme Halft jrata. Fief Acka wea dann daut weinijchste, waut de Gottesacka jrata aunjelajcht word omm de vonne Dutchmanna ähre hinjalohtne Rooseknoppes auls Menschejeschlajcht too begrowe.

Auls see soo meea oppe Hejcht von ährem Ruhm weare, wea etj je kratjcht de Oberbürgermeista, uck Äwaschult ooda Lord Mayor von Tourond, enn haud emma een poah Dohla auls Representatsjoon, soo auls een Polietitja vonne Liberals äwrijch, enn donn leet etj eenes Doages den Quarterback vonne Rosebuds kohme, enn Wilmer Panna, enn etj fruag, auls hee mie wiese kunn, woo hee dee onjeheia groote Plüm, soo auls hee säd, schmiete kunn. "Woaromm nijch" fruag hee.

Auls Ziel sull mien achthundatpundja Boll, Nohmens Mejchel deene. Panna säd, hee wudd soo mol goot äwaschrots ranne, enn wann hee soo aun mie vebiejleppe wudd, enn de Boll doa dijch biem Onkrut stohne enn staune wudd, sull etj ahm den Baul tooschmiete, enn hee wudd dann soo bie twintijch Miel de Stund biem ranne, den Baul fange enn den dann "foahre lohte". Daut deed wie. Panna woamd biem Huppaschranne sienen Oarm opp, soo bosijch auls een Tetja aune Grausmaschien pompt hee den han enn häa, enn dann leet hee den Baul, mett dem Bollebless auls Ziel foahre. Etj docht, dee Baul wea noch unjawäjess oba uck weit jefehlt! Auls mien groota Mejchel ennem Kurrei nenntjrieseld, wisst etj daut Panna aul een Touchdown Schoss loosjelohte haud. Auls dee Baul den Mejchelbless troff dacht dem Mejchel sien Pedaumtje soo seea opp, daut daut elektrische Lijcht bie mie oppe Foarm dree Sekund utsad. Joh, enn auls Baul enn Bless sijch bejäjende muak mien sest ooltnäsja Darpsboll, wann uck mau em tjlienen, aulso mien Mejchel kratjcht soohne vewillade Frautz opp siene kruse Stearn auls Bosche Jeat ut Waschington daut uck emma deit: Nu weet jie!

Nu weet jie, woo leijcht enn woo sejcha dise Footbaul-Maunschauft haud den Nobelpries fe Sport jewenne tjenne. Etj froag Panna, auls hee mett mie en dissem Stetjch stemmd, enn hee säd, soowaut haud ahm too dee Tiet vleijcht seea goot jegohne. "Oba" meend'a dann doch,"vleijcht haud hee enn sien Pannaschfrindschauft Jewessensbisse jehaut, wiels auls Tjleenjemeenda sull eena emmahan deemootijch bliewe."

Etj saj: "Tjleenjemeenda? Jie habe doch nijch meea soohn Demootsnohme, jie heete nu doch aulatoop Ie-Emm-Cie, nijch?" "Ie-Emm-Cie" sajcht Wilmer, "ess deeselwja Nohme, bloos daut den denselwjen Hohn mett buntre Fadre emm Zoagel meent, enn uck soohna, woohna dolla mett'e Flijchte weifeld enn opp den hejchsten Mesthupe tjreit, lenjre Dollkleiwe haft, enn uck een bätje wieda rundomm dolla paddle deit."

Wie weare ons oba eenijch, daut wann'et eenes Doagess eenen Nobelpries fe Sport jäwe wudd, dee näjchste Generatsjoon vonne Pannasch, nu aul enn Kola noch jrata enn stoatje aunjesiedelt, den Pries jewenne woare.

Uck word wie ons eenijch, daut daut mett dem Nobel-Frädenspries fe ons Menniste doch väl komplizeada senne wudd, wiels wann daut soo wiet senne wudd, dann wudde de mennische Frädensmensche eascht aulajrindlijch sijch enne Tjoatje enne Pluche lidje, enn sijch morschijch zanke, wea nu den Frädenspries soo rejchtijch vedeent haud. "Enn soohne Frädensfaits tjenne," soo säd Wilmer, enn dee sull je daut weete, "seea dirty woare. Enn dann wudd wie Prärie Pannasch Rosebuds, nu oba aul measchtens von Kola, wada kohme motte enn dee Knuffarie schlijchte enn Fräd mette Fuste, wann'et senne musst, enfeahre!"


© 2007 Jack Thiessen