Schnuftje, woa best Du? - von Jack Thiessen

Aum tweeden Novamba aune 1944 jintjch Jasch Blocke Hein, dee sijch kratjcht donn aunfong Harry too nanne, enne School seea stiewbeensch romm. Sien lintjchet Been deed ahm em tweeden Stock weeh, enn hee wea mett eenmol soo schmock auls een Laum; äwahaupt wea diss sesst utjelohtna Wribbelwrips schmock, ontlijch, ducknäsijch, enn soo's de Molotschna enn onse Jäjend säde "artig". Daut foll nijch bloos mie opp.

Jeweehnlijch moake sijch de Mensch Jedanke, wann mol eena ute Jleis rutscht, enn goastrijch, ooda jäjenaun, oppstoarnoasch ess, enn eegol äwre Sälenstrenj klunje well. Oba Hein-Harry wea vondoag mack auls eene Sommapogg enn seea iewrijch emm Schmocksenne. Etj muak mie sorje. Soo's auls jesajcht, jintjch Harry mau seea scheiwelhassijch, enn biem Sette oppe Schoolbeintjch haud eena tweschen sien Hinjarenj oppe lintjche Sied ruhijch een Twee-bie-Veea tweschne Moazhback enn Beintjch schuwe kunnt, wiels hee enn dee Jäjend soo empfindlijch wea, enn sien Been soo enne hejcht trock auls ons Hund, Mister, wann hee eene Reif aun eene framde Koah sitt.

Auls hee mie dann noch fruag auls etj mol mett ahm, bitte, enne Meddachspause toop noh de Setjreet kohme wudd, docht etj mie: "Na! Na!"

Enne Setjreet aunjekohme, schloot wie de Däah von benne mett de Kraump too, enn etj musst aun Harry nu een bät doktre. Harry haud aum Hinjarenj, aune lintje Back twee Entzündunge, dee ahm morschijch weeh deede. Wann daut Schlemms bie ahm auna Back, bowe, aulso tweschne Näs enn Tjeewe jewast wea, haud hee woll nijch kunnt, soo auls jeweehnlijch, schmocke Frautze riete. Enn auls etj dee von ahm mettjebrochte Wautepuzheltjess bruckt omm ahm den Metäje ut siene Schlemmsa ruttoodretjche, dann stund Harry soo seea oppe Tees, daut hee meist säwen Schooh lang wea. Dann hohld Harry een Doostje Korboolsaulw vonne Watkins-Sort väa, enn donn schmäad etj ahm enn bett hee opphead soo winjsch auls auls een Joahlintjch, daut den Diestel enn de Oatschät mett de Hinjabeen enn grenautstje Bieta hassat, too senne.

Von dee Schoolsetjreet tweemol soo wiet auls Schmett Friees Tjnals een Steen schmiete kunn auf, wohnd Betschla Hauns Weltj, woohnen de Mensche Schnuftje nannde. Dies Hauns Weltjch wea een sondaboara Kauz, wizhrijch enn tjoanijch, iewrijch enn rootnäsijch, oba goot too liede. Verr'm Tjrijch wea hee de Väasettenda vonne jrientholsche Nazipartie, too dee uck mien Voda, Arbuse-Klosse, Tobias Jaunz, Stooah Jinta, enn noch een haulwe Dutz aundre jeheade.

Enn während dem Tjrijch oba uck nohäa, wea Schnuftje bieaun uck de Darpsbootlegger, enn doamett haft hee meea Säjen enn Jletjch auls maunjch een Prädja utjedeelt.

Enn too aul dem wea Schnuftje uck noch een Looslada, dee flaumend doll woare kunn, oba dann uck measchtens seea leewtolijch word, enn jeweehnlijch wea. Soo's jesajcht, goot too liede, wear'a.

Oba wiels hee wea, waut'a wea, enn jiedet Darp enne Welt soohn Tschudack bruckt auls Mohtstock, sootoosaje, mett dem de aundre sijch vejlitjche tjenne, word Ohmtje Hauns Weltjch han enn wada jenertjt. De Darpsjungess oajade ahm enn, enn foddada ahm rut. Measchtens word Schnuftje nijch mol doll, hee wea daut meist jewant, soo een bät de Proowsteen too senne.

Soo auls jie junt aul dentjche tjenne, word Schnuftje dann uck aum Hallowe'en Owend Opfa vonne Dommheite. Enn uck wada aune '44. Jintasch Eddie, Julius (Schrooda) Klosses Obraum, een jnerrja Schledonz, enn uck Blocke Harry troffe sijch soo's jiedet Joah biem Schnuftje ver siene tjliene Koht, enn eewde Schowanack. See stelpde sien Hiestje omm, see läde een Sack mett Heehnafadre bie ahm oppen Schorsteen, enn see stette ahm mett dem Soagbock de Husdäah too. Enn auls see daut verrejcht haude, roopte see aule dree: "Schnuftje, woa best Du? Wie welle die mol Goondach saje!"

Daut jintjch doa verre Däah een bät lud too, oba Schnuftje kaum nijch rut. Donn docht Blocke Harry, hee wudd doch mol opp den faustjetjlamden Soagbock noppsprinje enn een bät extra schelauje. Enn daut deed'a dann uck. Schnuftje, oba, kaum nijch rut. Enn woaromm nijch? Wiels hee aul bute wea, enn sijch hinjrem Hus vestoake haud. Enn auls ahm daut aulatoop dann doch too lud enn too groff word, nauhm Schnuftje een haundeljet Bratt mett twee Näjel soo meea aum Enj rutsteatje, kaum omme Atj jeschlitjt, enn heiwd dem Harry eent äwrem Hinjarenj, daut dissa meist oppem Dack schoot.

Dee Näjel aum Schnuftje sien Priejelstock haud hee verhäa nijch reinjemoakt, enn doawäjen musst etj Harry enne Setjreet twee Doag lohta aune hinjaschte Back doktre. Enn etj jleew uck noch vondoag, daut etj vleijcht haud Dokta woare sullt, oba dann haud etj nijch äwa mien Beroop Jeschijchte vetalle durft, enn doawäjen socht etj mie dann doch waut mie scheen jeiht ut; enn toom Deel uck wiels Mensche, dee säwen Schooh lang woare, wann eena ahn de Hinjaback beoabeit, mie een bät engrule.


© 2008 Jack Thiessen