Enne Darpa too Gaust - von Jack Thiessen

Auls wie vondoag noh dee Darpa jinje - daut ess wada dijchta aum Nippa - enn de Starschie enn etj soo schlendade, foll mie opp, wooväl Hunj hiea Tus send. Frindlijch, oppjeriemt enn heeflijch auls de Ritjche Brune Mädtjess emm Jaumadohl, weare see aulewäjess, enn wann se nijch Stappmies hinjeraun weare, dann kaume se aun, enn vetalde sijch mett ons opp äahre Oat. Etj saj toom Voda: "Du, waut jeft daut hiea? Soo väl Hunj von aule Sorte, meist soo's em Paradies, haud etj boold jesajcht."

Hee schmustad, stuak sich de Piep enne Wastefupp, enn vetald loos: "Daut ess doch gaunz eefach. Daut jefft een poah Dinja, woohnt aule Mensche oppe Ead goot jinje, enn dee ahn too bätre Gottestjinja muake: eemol schmatje ahn aula Arbuse besondasch goot, enn Heehnasupp noh de Mennische Oat sowesoo, enn dann de Hunj. Enn Hunj send de eensje Tiere, dee wie hiea von bowe besondasch mett Leew utjerejcht habe. Enn woa doa Leew ess, ess uck eene Seel, enn doawäajens send see hiea bie ons besondasch beleewt. Mensche, woohne oppe Ead nijch de Hunj goot weare, enn sijch vonne Hunj nijch goot senne leehte, send hiea wietleftijch."

Donn stetjcht sijch de Oola wada de Piep aun, enn räd wieda: "Soo, oba nu well'we gohne, de Menniste enne Darpa weete, daut wie kohme, enn habe fe ons aul eene Tofel utjerejcht." De leewa Gott schmeatjcht soo bedajchtijch ver sijch han, enn säd donn: "Etj frei mie, Petro, daut etj mett Die Plautdietsch räde kaun, doamet dee Gaustjäwasch sijch nich lang Kopptoobrätjnisse moake motte, auls wie disse ooda jane Sproak too räde habe. Wann etj Plautdietsch räde kaun, feel etj mie tusijch, kratjcht soos Jiddisch bie mien Frindschauft."

Wada kaum een Hund opp mie too, enn gauf mie too vestohne, etj sull ahm een bestje oppem Oarm nehme, enn ahm droage; daut wea Tiena, dem Golfspaela Reima siena, woohne mie nu dentje holp, daut wie noch toop eene Rund Golf späle sulle, etj haud ahm daut vesproake. Daut freid dem grooten Voda, enn hee wees mie, woa hee Tiena äah Baus, dem Al enn siene Frind, extra eenen schmocken Plautz utjesocht haud toom Golfspäle. "Hiea aune Rie manke Eatje woat Reima mett Tieja Wooldmaun späle, enn daut weet Tiena bäta auls äah Bauss, dee noch dit enn jant oppe Ead too doohne haft, eea etj ahm hieahan hohl. Hee mott sijch doa unje noch fe de plautdietsche Sach enne Säle laje, enn wiels hee daut aul lang seea veninftijch jedohne hab, läd etj ahm dissen Golfplautz aun. Hie kaun hee dem Wooldmauns Tieja Plautdietsch biebrinje, enn Tieja woat ahm een bät mett dem Potta tooschetj halpe."

Wie weare meist aunjekohme. Doa unje enne Läjcht lach Darp aun Darp soo wiet auls daut Uag seehne kunn, enn soo schmock auls oppem Kelenda. Tjinja kaume ons bejreese, boaft enn aula mett Schlaubbetjze, enn mett een Hoot oppem Kopp, wiels äwa Meddach lajcht daut Sonntje doch een bestje too. De Mejalles druage aula Tjleedatjess mett Schaldeatja enn een Kepptje oppem Kopp, oba uck dee weare aula boaft, wiels de Heehna ranne hiea nijch frie romm. Een poah Jungess haude eene Rehatje mett, enn schoote hiea enn doa noh Stapmies, soo's daut woll mott. De Hunj holpe ahn doabie. Aundre Jungess bohde sijch enne Rie, enn de Mejaltjess spälde mett de Lamma, ooda holpe äahre Muttasch Glomms, Dwoaj, Morozhneja, enn Botta moake. Enn aulewäje fluage Poppkasch romm enn sunge toop mett de Tjinja twee enn dreestemmijch 'Gott ist die Liebe.' "Dee räde von mie," meend de leewa Gott, "oba wiels dit een breedajemeenschet Darp ess, woa etj de Piep doch een bät vesteatje," säd Hee, "enn Du, Petro, jeihst hiea aum basten mett Diene Havana een bät diskret omm, joh?" "Joh." "Mett de Tiet woare sijch uck disse Jrimse laje, oba eena saul de Mensche de easchte Tiet hiea nich enoajre. See weete noch nich bäta, oba daut woat sich schetje," meend de groota Baus, enn schmustad. "Enn etj loht ahn uck ruhijch ähre domme Jedanke, solang auls see Plautdietsch räde, enn sich goot send, enn daut Beea enn den Moselwien too rajchta Tiet kolt stalle, wann etj vebie kohm."

Etj mott saje, de leewa Gott ess wertjlijch goot too liede, enn measchtens wiels Hee soo onjeheia leewtolijch ess. Hee kaun aules, deit aules, lentjcht eene Milljoon Stearns soo gaunz bieaun auls wann ahm daut nuscht ess, jeft Einstein bieaun Aunwiesunge, enn jeiht mett mie romm, at Arbuse mett Rollkuake, freit sijch too de mennische Heehnasupp, at jearn Glommskuake, drintjcht Bottamaltj doatoo, enn haft een Uag fe daut Wesentlijche. Enn puche? Tjeene Spuah doavon.

Nu send wie enn Jnodenthol, enn lohte ons oppdesche. Mie fellt opp, daut aul de Weehdoag enn Toonijchtsenne, enn daut Jeräd von Schaubijchtjeite, enn doktre hiea seea nohjelohte haft; uck hab etj noch tjeen Mensch ooda Tjind schlemme ooda hiele jeseehne. Wann daut soo wieda jeiht, säd etj aul toom Voda, habe de Doktasch enn Tjnibblasch hiea weinijch ooda nuscht nijch toodoohne.

Wie aute stundelang, enn tweschne Jerejchte, aulso tweschne Heehnasupp ooda Borschtsch enn Fesch, soo fresch enne Paun jelajcht, daut dee noch mett dem Zoagel weppre, dann Heehnabrohde mett Bobbat, sunge de Tjinja "Weißt du wieviel Sternlein stehen?" enn uck "Vater, wir danken Dir"; dann muake dee Mädtjess eenen Tjnetjs verrm Voda endem see äah Schalduak soo een bestje aunhoowe, enn holpe biem Desch, ooda leahde de Poppkasch een nieet Leed. Enn aula weare soo vejneajcht auls Freschbetjeade, haud etj boold jedocht, ooda soo auls etj mie feeld, wann etj mol twee Stunde Meddaschlop aum Nippa jehoole haud, ohne daut de Roode ooda de Machnowze mie em Schlop hinjeraun weare.

Toom Aufscheed kaum een Massenchooh toop, enn sung een poah Stetja ut Handels Messiah, während Kay Ätsch dirijead, enn mettsung enn bieaun den Takt opp eene jewaultje Bubne schluag.

Auls wie tridj noh Steinfeld jinje, foll mie bie, etj wudd dem Voda doch mol froage, auls aule Menniste, woohna eena soo tjannd, hiea nu enne eewje Darpa wohne. "De measchte," meend'a, "oba daut jefft doa wiet lintjsch noch een Schwitt von soohne, dee wie de Rachullijchtjeite utwätre motte. Dee derwe sijch den gaunzen Dach äwa hiea enne Darpa opphoole, oba too Nacht motte se tridj noh ähre Kohte oppe Prosperity Gospel Hinjagauss mett de Kosebatj enn äahre Cadillacs schlope gohne. Zemorjess derwe se wada hieahan, oba ahn sitt'et doch een bät ziepauagijch enn vedrisslijch, wann se scheiwelhassijch biem Dachwoare aunjeschwätjcht kohme. Oba see habe sich daut selwst enjereaht, enn daut mott etj ahn hiea soo langsam aufwahne. Saul etj die dee mol mett Nohme nanne, ooda reatjcht daut fe vondoag too?" "Daut reatjcht fe vondoag too," säd etj.

Unjawäajess foll mie opp, daut'et hiea seea väl Väajel gauf, dee ons bejleide enn biem fleaje sunge, enn sunge bett ahn de Loft knaup word.

Korz verr Steinfeld, meend de gooda Oola, wie sulle vleicht noch een bät eenen Koohstijch noh de rajchte Sied enschlohne, hee wull mie noch waut wiese. Tjeene hundat Meeta wieda, stund doa unjre Beem enn Paulme enn dijcht bie eene tjliene Rie, eene Schentj mett een Stroohdack, enn eene groote Väaleew. Doa jintj daut mette Vetall enn Lache lud häa, enn wie jinje nenn. Etj sie je hiea aul aulahaund Äwarauschunge jewant, oba eena leahd nijch ut. Doa saute ooda stunde eene gaunze Bonsch Mensche, dee etj meist aula tjand, enn de sich hiea trafendijch vedruage enn sijch vetalde ooda sunge, wann se nich Cuba Libre, ooda El Pacifico Beea drunke, ooda Moselwien vom Faut. Waulta Schmiedehus feahd daut Wuat, oba nijch wiet hinjeraun wea wada Viktor Peetasch, dee aulahuand nohtoohohle haud, enn uck Leahra Schäfa schmeatjcht wada siene Piep, enn uck Jeat -Board, ooda Burd- Sewautztje vetalld von Jesitje, woa hee Leahra jewast wea, enn Jeat Ens von Reinlaund ("etj heet noch emma Ens mit eenem En" meend'a fuats) wea doa, oppjeriemt enn koasch, wann uck mau een bät mäßijch mett'em Jedrentj, enn uck Eltesta Bitjat, enn Monarch Klosse, dee sijch mett Johaun Cornies vetald. Em Schaute bute saut Obraum Ditj, dee nijch meea Arnold heete bruckt; hee schreef enn freid sich enn schreef bett de Tint reatjad, enn Dretja Dertjze, enn Wellem Piano Leewe, dee nijch meea Schwiensfleesch auls Beefsteak manke Jude vetjeepe bruckt, enn uck Eltesta Johaun Enns, de Scheenwäsa, oppem Ehrenplautz. Oohm Enns späld eene Balalaika enn sung rusche Leeda; uck Leonhard Froese duckt opp, dit Mol mett beid Been, enn mett eene kromme Schildmetz oppem Kopp, oba vetalle deed'a noch emma soo auls een dietscha Professa.

Enn aulewäje worde Jedijchta oppjesajcht enn Jeschichte vetald, enn Leeda jesunge, meist soo auls wann daut hiea eene tjliene Tjenstlawelt fe sijch wea.

Etj tjitjcht mie omm, enn wada enn noch emma wea de leewa Gott doa medde mank, enn drunk mett jiedem Broodaschauft enn hild eene tjliene Räd: "Leewe Frind, enn miene Tjinja, vetalt daut nich wieda, oba jie send miene Lieblinje. Drintjcht enn ät waut jie welle, etj betohl daut vondoag enn uck emma, buta wann von junt mol wada eena hiea aunfangt too tjoatje." Donn drunk wie aula, enn sunge ahm een Leed väa (Ströme des Segens), enn wiels de leewa Gott selwst soo von Hoaten mettmuak, leet sijch uck de reinlendscha Ens, de wirdja Oohmtje, een vollet Glauss serveare. Enn donn word mie dietlijch, woaromm hee sich verhäa een bestje tridjjehoole haud: siene Fru stund hinjre Teatj. Enn dee wea von Hoate goot, oba see haud weinijch Senn fe soohne, woohne nijch Hott aum Diestel vestunde. De Ensche too Haund wea eene Brunedochta ut Ste. Elisabeth, nohhäa eene Jiesbrajchtsche, dee Aupelsauft servead, enn bieaun backt enn koakt. See freid sich gaunz morschijch, wiels see mie wietleftijch tjand, oba etj kunn ahr daut aunseehne, daut see nijch mett mie hiea jeräatjend haud.

Etj saj toom leewen Gott: "Woaromm send de twee Steehla, de schmocke doa mett Lada betrocke, frie; woaromm sett doa tjeena?"

"De send fe dem Golfa Reima enn sien Swaut Thiesses Hauns reserveat; ess daut aum Enj noch wietleftjet Frindschauft?"


© 2007 Jack Thiessen