de bediedensta Literatuakritiker enne latzte feftijch Joah, enn woohna Dietsch schrift ess Marcel Reich-Ranicki, Jud, woohna niemols eene Uni von benne jeseehne haft. Reich-Ranicki sien Poatna enne enjlische Sproak wea Northrop Frye, dann manke Menniste Al Reima.
Auls etj mol dit enn Jant aunfong too schriewe, saed Reima emma seea leeftolijch, "Wundaboa, oba fiele, enn schiere, enn riewe, enn meea Tint, enn eene schoapere Fada (nijch spetzre) wudd nuscht nijch schode. Tjitjch Die mol Beethoven aun, enn vejat vonne Mozartsche Manneare, enn dann weetst Du!"
Enn waut deed etj? Etj wea mennisch heeflijch, enn bedankt mie, enn etj oajad mie. Nu weet etj langsom, woo daut mott, enn etj woa mie wiedahans (wann daut een wiedahans jeftt) dolla bemaeje.
Bie disse Jeschijcht, vesocht etj Beethoven too spaele.
Frind, Jack
Auls etj aune vearentachtentijch enn Paraguay plautdietsche Jeschijchte väalaus, wisst etj toom easchten, enn woll uck toom latzten Mol, opp waut verr'e Jedanke een Reiseprädja ooda uck een Evangelist foaken tjemmt. Soo väl Lied kaume mie tooheare, enn mie tooklautsche, daut, haud etj staut Literatua de Bootschauft jestreit, etj too Jeld enn Ruhm jekohme wea, enn dann daut bett vondoag rund omme Klock, vleijcht sogoa rund ommen Kelenda drock jehaut haud. "Diss Thiesse ess opp sien Stetj soo goot auls de Evangelist Reima," säde de Mensche. Audre veea hundat meende: "Joh, joh, bäta auls Reima, bloos oppjrejchtja, eajentlijch schod!"
Kaun senne. Etj tjann Evangelist Reima nijch, weet bloos daut etj siene Spoare han enn wada too ritje tjrie, enn daut hee daut soo drock haft, auls aule Mensche, woohne foaken flunkre.
Waut etj noch weet ess dit: auls etj vondoag de Enjlenda jäjen Paraguay enne Weltmeistaschauft Footbaul späle sach, foll mie bie, daut etj aul eenmol de Jugendmaunschauft von Paraguay jeseehne hab. Daut wea uck aune 1984 auls etj, soo's aul jesajcht, meist beriehmt enn ritj jeworde wea, oba nijch word, wiels etj staut de Bibel Plautdietsch emm Chaco streie deed. Wann eena opprejchtijch bliewe well, mott eena Opfa brinje, nijch? Oba etj haud je uck aul lang tridtj bäta weete sullt, wiels daut Janz Team mie aul dit enn Dietschlaund enn miene Jugendjoahre enne lohte Feftjajoahre dietlijch jemoakt haud.
Na joh, oba tridj nohm Footbaul. Wann eena hiea enn Kanada derjch Sport toom Ruhm enn Jeld kohme well, mott eena eascht weens fiefdusend Dohla utblädere, wiels toom Eishockey mott eena von bowe bett unje sijch Panzasache auntratje sonst schleiht eena sijch enn feftien Minute entweda schwoat enn bleiw, ooda buhlijch, ooda doot. Golfspäle ess nijch billja. O joh, enn verrem Spell mott eena noch iewrijch bäde, daut saul biem Jewenne halpe.
Enn doawäjen ess Footbaul hiea tjeen populäre Sport: dee tjemmt too billijch.
Toom Footbaul, soo word etj enn Paraguay enn, bruckt eena goode Lunge, hoade Feet, Tees, dee noh Väare welle, enn mau een Baul fe twee-entwintijch Spälasch. Enn dann jeiht daut loos. Oba seea!
Een Brun ut Nielaund enn Paraguay hild een Uag opp mie, doamett etj daut doa too seehne tjreajch, woohnt fe miene blausse Onschuldsuage enn miene utejeplatjchte Jesennung goot wea. Hee fruag mie, wooväl Prozent vonne kanaudsche Indiauna betjeat weare, enn auls etj säd: "Daut weet etj nijch," säd hee seea bestemmt: "Von dee Sort weare 98% von mennischa Haund hiea enn Paraguay emm tjristlijchen Hock." Amen.
Oba aum Sinnowendnohmeddach jintjch etj aunstaut Meddachschlop too hoole noh de Jugendmaunschauft äah Footbaulspell. Aulso ohne Brun, enn siene tjristlijche Fuchtel. Woa see spälde wea leijcht uttoofinje: doa woa soo's aule Donna jebloat word, enn woa dee Mensche soo oppjereajcht weare soo auls eene haulwe Minut noh de Entretjung, doa wull etj han.
Etj wea aunjekohme. Dee twee Maunschaufte haude uck ohne mie aunjefonge, enn stände, enn warjde enn puste, enn -joh- uck daut, fleatjchte, daut Tjwiel enn Schnodda mau soo fluag.
Daut daut soo iewrijch toojintjch wea mie fuats dietlijch, wiels de Indiauna jäjne Menniste spälde, enn wiels see sijch sesst soo seea goot senne musste, enn uck soo tjristlijch weare, kunne see sijch biem Spell mol soo wiese auls see weare, wann see äahre tjristlijche Tjleedie aufjelajcht haude. Enn daut haude see, wiels buta Betjze, wann äwahaupt, haude de Spälasch von bowe bett unje nuscht nijch aun.
Woohnt de Menniste weare enn woohnt de Jäjnasch weare, muak mie daut Publikum dietlijch. Daut Publikum bestund measchtens ut veea ooda fief Mädtjess enn fiewennäjentijch Mejalles, enn aules Indiauna. Enn aula räde see Plautdietsch, enn measchtens auls wann see bie mienem Voda enne School jewast weare, aulso seea rejchtoo, enn ohne Tjrente-Wente, enn ohne Dreimoazharie enn ohne Oaschjetbrätjche.
Dee gaunze Loag wea mie oppe Städ dietlijch: Soo omme Hundat vom Publikum schreaje fe de Indiauna, enn eene seea läwendje Indiaunasche enn etj fe de Menniste.
Dee Indiaunamejal wea fe de mennische Maunschauft, wiels de "tjliena Sawautstje" wea "Miena" soo auls see säd. Enn dis Sawautstje wea hejchstens een Meeta dartijch lang, aulso een bät soo auls de biblischa Zächäus, waut sien Tjarpabu aunbelangt, oba dem Iewa noh wea hee derjch enn derjch een Apostel Peiwel.
Miena wea fetjs, hee rand, enn hee dreid sijch auls een Fortjs em Schneppelduak, enn hee schoot den Baul omme Atj soo's een Polietitja daut Wuat. Oba daut stund doa ver ons noch emma eent too eent. Dee Spälasch läde noch eenmol loos, enn haude nu den tweeden Wind, oba daut bleef biem Eent too Eent. Donn docht etj mie: "Daut feine Tjristentum kaun bett morje, bettem Sinndach wachte." Etj läd miene Stemm enne Pluche, enn gauf mienem Thiessesgorjel Wind von aule Siede, soo daut see mie bett Asuncion heare kunne: "Jungess, lajcht junt em Spell. Wiest dit Heidepack waut mennische Tjriste enne Been habe! Bild junt enn, dee Footbaul ess een Jeldsack, dem jie hinjeraun send, enn derjch duat Puat doahinje scheete motte. LOOS!" Daut holp.
Daut gauf uck dee Indieauna Mejall vom "Miena" Moot, enn see stund opp, enn läd loos auls eene himmlische Trompeete: "Miena, schitz ahm op! Enn wann Du fuats oppe Städ den Baul derjch daut Dooah doa hinje scheete woascht, dann loht etj die vondoag zeowents bie junt hinjrem Schwienstaul unjre Bananestud bie."
Waut dann pessead, weete bloos soohne Mensche, woohne entweda oppem TV, ooda perseenlijch eenen Windstorm mett Trejchta toop jeseehne habe. "Miena Sewautstje" läd mett Baul toop enn siene O-Been loos, enn eena sach bloos noch een Boschtje Kurrei mett Stoff enn Schwoats enn Grauss enn Bläda äwre Ead rolle enn dreie enn fäaje, enn daut aulatoop sad je dann uck mau een bett twee mol jieden Kilomeeta opp. Miena haud Sood jefoht, enn hee dreid enn tjrieseld noh jane Sied äah Dooah auls oppjetrocke, enn daut Wundawoatj leeht nijch eea noh, bett de Footbaul em indieaunaschet Dooah fluag.
"The rest," sajcht de Enjlenda "is history."
Etj gauf nohäa dem tjlienen Sawautstje twee Dohla, enn hee gauf mie den Baul. Enn daut ess je dann uck dee Eenstja woohnen mett'e Tiet bie ons dee Pust noch emma nijch utjegohne ess.